İNŞAAT MALİYETİ HESABI

İnşaat maliyeti; projelendirmeden anahtar teslimine kadar olan süreçte harcanan toplam para olarak tanımlanmaktadır. Yapılması planlanan yapının anahtar teslimine kadar olan bütün süreçler inşaat maliyetini etkilemektedir.

İnşaat maliyeti profesyoneller tarafından hazırlanmalıdır. Bunlar; inşaat mühendisleri, mimarlar ve muhasebeciler olmalıdır.

İnşaat yatırımcısı, müteahhitler veya taşeronlar eğer kar elde etmek istiyorlarsa maliyet analizlerini yaptırmalıdır. Peki, inşaat maliyetine etki eden temel faktörler nelerdir? İnşaat maliyeti nasıl hesaplanır? Hadi başlayalım.

İnşaat maliyetleri öncelikle malzemenin kalitesine, miktarına ve fiyatına bağlıdır. Bunlara ek olarak malzemenin işçilik durumuna da dikkat edilmelidir. İşçiliği zor olan malzemeler size büyük zararlar uğratır.  Aynı zamanda projenin konumu önemli bir faktördür. Engebeli veya dağlık bir arazide yapacağınız inşaatla düz bir ovada yapacağınız inşaat arasında büyük maliyet farkları vardır. (Hafriyat, işçi, nakliyat vs.). Bir inşaatın maliyetini ve süresini inşaat başlamadan önce hesaplamak mümkündür. İnşaat maliyeti hesaplanırken Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yayınlamış olduğu birim fiyat tablosu kullanılır. Birim fiyat tabloları her yıl güncellenmektedir. İnşaatın süresi ise İnşaat Mühendisler Odası (IMO)’nın yayınladığı adam/saat tablolarıyla hesaplanır. Ülkemiz hareketli bir ekonomiye sahip olduğundan dolayı ve inşaat sektörü de gelişmekte olan bir ülke olduğu için inşaat maliyeti hesaplamak bir zorundalık haline gelmiştir. maliyeti hesaplamak, sürdürülebilirlik için gereklidir.

İNŞAAT MALİYETİ NASIL HESAPLANIR?

Maliyeti belirleyen bazı faktörler bulunmaktadır. İnşaatın sınıfı (1., 2., 3, sınıf inşaat, lüks inşaat, basit usul inşaat) kesinlikle bilinmelidir. İnşaat maliyeti hesaplamak için öncelikli olarak taban alanı ve kat sayısı bilinmelidir. Bu sayede toplan inşaat metrekaresini ve inşaat alanını hesaplar. Bu metrekare bilgileri ile emsali olan yapılarla kıyaslama yapılıp, tahmini bir maliyet çıkar. Metrekare inşaat maliyetlerine klima tesisatı, asansör maliyeti dahil edilmemektedir. Eğer klima, asansör mevcut ise klima için %8, asansör için ise %6 ilave yapılmalıdır Kısaca inşaat maliyeti nasıl hesaplanır sorusunun yanıtı, inşaat taban alanının bilinmesi, toplam metrekarelerin hesaplanması kurulacak yapının emsalleriyle veya bakanlığın yayınladığı birim fiyat tablosundan kendi hesabının yapılması gerekir. Aynı zamanda inşaat sürecinde devlete ödenmesi gereken harçların göz ardı edilmemesi lazımdır. Bu da inşaat maliyetinin önemli kalemlerindendir.  İnşaat maliyetinin metrekareye göre değil de birim fiyat üzerinden her kalem ayrı ayrı dikkate alınarak hesaplanması daha doğru sonuç vermektedir.

KONUT İNŞAATI MALİYET KALEMLERİ NELERDİR?

İnşaat maliyetleri bölgeden bölgeye hatta ilden ile değişebilmektedir. Bu oranlarda küçük sapmalar olur. Konut inşaatındaki maliyet kalemlerini şu şekilde sıralayabiliriz:

1-      Ana inşaat giderleri (Beton, Kalıp, Demir, Çimento): %40

2-      Çatı maliyeti: %3

3-      İç sıva, kapı ve pencere maliyeti: %70

4-      Elektrik-Su tesisatı maliyeti: %9

5-      Dış sıva işleri maliyeti: %7

6-      Isıtma sistemi maliyeti: %9

7-      Kapı pencere doğrama maliyeti: %8

8-      Islak zemin maliyeti: %5

9-      Boya maliyeti: %5

10-   Zemin döşeme maliyeti: %5

11-   Peyzaj: %1

olarak oranlanabilir.

İNŞAAT MALİYETİNE DOĞRUDAN ETKİ EDEN FAKTÖRLER:

1) PROJE ARAZİSİ

Proje arazisinin yapısı inşaat maliyetini doğrudan etkilemektedir. Arazi sebebi ile maliyeti etkileyen faktörler şu şekilde sıralanabilir:

–   Ulaşım ağı

–    Zemin durumu

–    İklim faktörleri

–   Altyapı ağı (Elektrik, su ve doğalgaz)

Bu faktörler inşaat maliyetimizi arttıran veya azaltan sebeplerdir.

Ulaşım ağı olmayan özellikle şehir merkezinden uzak araziler için ulaşım maliyeti yüksek olması sebebi ile maliyeti arttırır. Şehir merkezinde ise nispeten daha azdır. İnşaat maliyetleri, dünyanın neresinde olursa olsun her türlü koşuldan etkilenir.

Zemin durumu önemli faktörlerden birisidir. Eğer sağlam sınıfta değil ise düşük taşıma gücüne sahip ise bu tür arazilerde zemin güçlendirme yöntemleri uygulanmaktadır. Zemin güçlendirme uygulamaları da inşaat maliyetini arttıran diğer faktörlerden birisidir. Arazinin engebeli olması durumu ise iş makinelerinin daha zor koşullarda çalışmasına sebep olurken bu durum işin uzamasına sebep olmaktadır. Aynı koşullardan dolayı iş gücü de artacağından dolayı şantiyemizde çalışan işçilerin zor koşullarda çalışmasına sebep olmaktadır. Bundan dolayı da maliyetimiz artmaktadır.

İklim faktörleri ise hava koşulları, hava koşullarının kötü olması hem iş makinelerinin çalışma zorluğu aynı zamanda işçiler için de zor koşullar oluşturmaktadır. İklim faktörlerinin yapıya etkisi ise ekstra yalıtım veya başka maliyetler doğurabilmektedir.

2) PLAN TİPİ

Plan tipi maliyeti belirleyen önemli faktörlerden birisidir. Yapının geometrisi aslında bizler için önemli olan faktörlerden birisidir. Yapılacak olan projenin şekli, uygulanabilirliği ve taşıyıcı sistemi önemlidir. Ekonomik olmayan çözümler üretmek maliyetimizi arttıracaktır. Duvar-zemin oranını ne kadar azaltırsak inşaat maliyetimiz o kadar azalacaktır. Karmaşık biçimde tasarlanan projeler tuğla, çatı, işçilik gibi maliyetleri arttırır.

Karmaşık yapıların cephelerinin de yapılması zordur ve maliyetlidir. Bundan dolayı inşaat maliyetini arttırmak istemiyorsak öncelikle projemizi ekonomik bir şekilde tasarlamamız gerekmektedir.

3) BİNA YAPISI

Binamızın yapısının büyüklüğü arttıkça kullanılan inşaat malzemeleri ve bundan dolayı da inşaat maliyetimiz artmaktadır. Ancak, büyük yapıları küçük yapılar ile kıyasladığımızda, büyük yapıların daha ekonomik olduğu görülmektedir. Buna ölçek ekonomisi denilir.

4) YAPI GRUPLANDIRILMASI

Yapı gruplamasından kasıt, yapıların ayrı ayrı değil, grup olarak inşa edilmesi maliyet açısından büyük etkilere sebep olur. Ayrı ayrı yapılan inşaatlarda her bir şantiyeye elektrik, su, doğalgaz gibi sayabileceğimiz birçok maliyet beraberinde getirmektedir. Ancak bir grup halinde inşa edilen yapılar arasında bu maliyetler çok daha azalmaktadır. Grup olarak inşa edilen yapılarda, yapılar arası geçiş oluşturularak inşaat maliyeti azalır.

5) İNŞA EDİLEBİLİRLİK

O günün teknolojisinin el vermediği karışık yapılar veya uçuk kaçık yapılar yapmaya çalışmak inşaat maliyetine büyük ölçüde etki ederler. Kaliteli ve estetik bir yapı yapmak demek uçuk kaçık projelere girmek demek değildir. Kaliteli ve estetik bir yapı yaparken yapı ekonomisi de göz önüne alınırsa o zaman kaliteli ve estetik bir yapı ortaya çıkmış olur. Karmaşık yapıların maliyet hesabı iyi yapılmalıdır yoksa beklenmedik maliyetlere yol açabilir. Örneğin Sidney Opera Binası yapımında maliyet artışı yüzünden proje ertelenmiş ve beklenenden çok daha fazla maliyetler doğurmuştur. Eğer merak ediyorsanız o yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

İNŞAAT HESAPLAMA ARAÇLARIMIZI DENEDİNİZ Mİ?